Wanneer je je soms veroordeeld voelt door anderen

Marleen heeft moeite met de oordelende houding van een vriendin. Zij geeft haar vaak het gevoel dat ze zich moet verontschuldigen voor haar wat onhandige, stuntelige gedrag. Marleen voelt zich daar niet prettig bij. Als ze erover nadenkt, heeft ze voor zichzelf helder dat dit voor hun vriendschap niet gezond is. Op de momenten dat ze zich door haar vriendin ‘beoordeeld’ of ‘veroordeeld’ voelt, lijkt ze te bevriezen en weet ze zich geen houding te geven.

Marleen neemt contact op met de vraag of ze dit tijdens een coaching met haar eigen hond kan onderzoeken. 

De coaching

Op een zonnige morgen stapt Marleen samen met Wodan het kantoor van de coach binnen. Ze straalt zelfverzekerdheid uit en brengt positieve energie met zich mee. Ze vertelt op vrolijke toon wat een geweldige hond Wodan is en hoe ze van hun onderlinge band en relatie geniet.

Dan informeert de coach naar haar hulpvraag. Onderzoeken waarom ze zich door haar vriendin soms beoordeeld en veroordeeld voelt en hoe ze daar mee om kan gaan? Haar vrolijke stem krijgt een serieuzere klank en het is duidelijk dat ze het moeilijk heeft met deze situatie. Wodan lag rustig naast Marleen, maar nu staat hij op en kijkt hij zijn baasje doordringend aan.

De coach nodigt Marleen en Wodan uit om mee op pad te gaan. Ze wandelen samen naar een losloopbos. Onderweg naar het bos loopt Wodan aan de lijn naast Marleen. De coach vraagt Marleen naar voorbeelden waarbij ze zich eerder zo voelde en hoe ze daar toen mee om is gegaan.

Marleen vertelt dat ze zich als tiener door haar klasgenootjes beoordeeld voelde tijdens de gymlessen en andere sportieve activiteiten. Haar klasgenoten waren super sportief en blonken uit in zo’n beetje ieder sport. Marleen niet. Zij voelde zich bij zulke activiteiten een stuntel en onhandig. De coach vraagt wat de klasgenoten tegen haar zeiden. Marleen antwoordt: “Zij zeiden niks hoor. Het gebeurde allemaal in mijn hoofd. Ik kon ze bijna horen denken dat ik weer aan het klungelen en stuntelen was. Ik bleef me vaak lang ‘onhandig en stuntelig’ voelen en kon die gedachten maar moeilijk van me afschudden. Tegen de tijd dat dat lukte, kwam ik alweer in een nieuwe situatie waarin ik weer dezelfde gedachten en gevoelens kreeg.”

In het losloopbos aangekomen, lijnt Marleen Wodan af. Wodan gaat lekker zijn eigen gang en onderzoekt het voor hem onbekende gebied. Handig zoekt hij zijn weg tussen de bomen door. Hij springt over takken en slootjes heen. Hij is in zijn element.

Avontuur

Als Wodan zich weer bij Marleen aansluit, nodigt de coach haar uit om samen met Wodan een parcours dwars door het bos te gaan lopen. Samen gaan ze op pad. Wodan voorop en Marleen erachter, samen vinden ze hun weg door de begroeiing. Wodan kijkt regelmatig om naar Marleen en wacht rustig tot zij weer bij hem is. Zo leggen ze samen een behoorlijk avontuurlijk pad af. Marleen klautert over omgevallen boomstammen heen, springt over een sloot en kruipt onder struiken door.

Als ze een heel stuk verderop weer op het pad komen, straalt haar gezicht. De coach vraagt hoe ze zich voelt ‘Geweldig’ zegt ze. “Wat een leuk avontuur, samen met Wodan dwars door het bos heen. Onze eigen weg zoeken.” Vervolgens vraagt de coach of ze zich beoordeeld heeft gevoeld. “Helemaal niet. Nee hoor. We waren samen heerlijk op pad. Wodan hield me goed in de gaten en gaf het goede pad aan. We waren in ons element.”

Marleen begrijpt waar de coach naartoe wil. Ze heeft zichzelf veroordeeld tot een etiket waarop ‘onhandige stuntelaar’ staat. De coach vraagt haar “Is het waar dat je altijd onhandig bent?” Daar hoeft ze niet lang over na te denken. “Nee, zeker niet. Alleen vroeger bij sportieve activiteiten. Nu voel ik me best sportief en hou ik van een uitdaging, zoals met dit parcours met Wodan. Bij Wodan voel ik met nooit beoordeeld. Hij neemt me gewoon zoals ik ben. Daarom voel ik me bij hem helemaal op mijn gemak.”

Het besef dringt langzaam bij Marleen door: Zij veroordeelt zichzelf als onhandig en onsportief, haar vriendin heeft daar helemaal geen aandeel in. Marleen vergelijkt zichzelf met haar vriendin die regelmatig hardloopt en lange tochten op de racefiets maakt. Nu Marleen beseft dat haar oordeel over haarzelf onwaar is, kan ze in een nieuw licht naar  zichzelf kijken.

Zeker nu ze net een avontuurlijk parcours met Wodan heeft afgelegd, ziet ze dat ze haar eigen kwaliteiten heeft. Onderzoekend op pad. Afwegend welke weg de juiste is. Dat is wat helemaal bij haar past. Ze kijkt voor het eerst naar haar sportieve prestatie zonder die te vergelijken met haar vriendin of wie dan ook. Ze kan zich goed voelen over haar eigen prestatie zonder die af te wegen tegen die van een ander.

Marleen leert hierdoor naar zichzelf te kijken zonder een vergelijk met een ander te maken. Komt ze een oordelende gedachte tegen dan kan ze die onderzoeken door de vraag of het waar is of niet.

Hoe honden wel of niet oordelen

Honden oordelen niet. Zij hebben geen mening over wie jij bent en vertellen je niet wat je goed of fout doet met woorden. Zij hebben geen mening over jou, plaatsen je niet in een hokje en doen niet hun best om jou te veranderen. Zij lijken te accepteren wat is en reageren op gedrag, emoties en intenties. Mede hierdoor zijn honden ideale co-coaches. Zij geven precies datgene terug wat wij ze geven. Op die manier kunnen wij ons eigen gedrag onderzoeken.

En tegelijkertijd oordelen honden misschien ook wel. Ook dit maakt ze zeer geschikt als co-coaches. Ze laten je ervaren wat het effect is van jouw gedrag op ze. Ze ‘beoordelen’ wellicht wat jouw gedrag met hen doet en reageren daar op. Ze hebben behoeftes en als jij  iets doet dat hiermee in tegenstelling is laten ze je dat weten met hun gedrag. Het oordeel gaat echter altijd over jouw gedrag, emoties en intenties t.o.v. de behoeften van de hond. Nooit over wie jij in het diepst van je wezen als mens bent.

TIPS

1) Stel jezelf vragen over je oordeel.

Wanneer je jezelf met anderen vergelijkt, ben je aan het oordelen. We oordelen over anderen en over onszelf. Heb je een oordeel, vraag je dan af “Is dat waar?” De volgende vraag die je jezelf kunt stellen is “Hoe weet je dat?” Als je beide vragen oprecht beantwoordt, houd je vaak geen oordeel meer over.

2) Benoem het positieve.

Zoek naar de positieve eigenschappen in jezelf en de ander en benoem dit. Bijvoorbeeld die collega met die grote mond. Wellicht ontdek je dat die een groot hart heeft. Daar komt bij dat iedere valkuil een kwaliteit herbergt. De valkuil is vaak een te veel van de kwaliteit.

3) Zoek de overeenkomsten.

Richt je op de overeenkomsten tussen mensen in plaats van de verschillen. In beginsel willen alle mensen hetzelfde: gelukkig zijn.

4) De Wijze Hond tip: “Laat het zijn!”

Deze laatste tip komt bij de Wijze Hond vandaan. De Wijze Hond die observeert, aanschouwt, open staat en zich enkel de vraag stelt wat iets met hem doet. Hij hoeft hier niets van te vinden gericht op de ander. Hij hoeft er alleen mee te doen wat voor hem goed is. Hij vindt niets, maar stelt zich enkel de vraag: Wat betekent dit voor mij?